Technisch lezen in groep 3: de bouwsteen voor begrijpend lezen

In groep 3 begint voor veel kinderen een spannende reis: ze leren écht lezen. Letters worden klanken, klanken worden woorden en woorden worden zinnen. Dit proces noemen we technisch lezen en het vormt de onmisbare basis voor iets wat in de hogere groepen steeds belangrijker wordt: begrijpend lezen.

Wat is technisch lezen precies?

Technisch lezen gaat over hoe goed en vlot een kind geschreven woorden kan decoderen. Het draait om vaardigheden als:

• Herkennen van letters en klanken (fonemen)

• Klank-tekenkoppeling (de ‘b’ is van ‘boom’)

• Het samenvoegen van klanken tot woorden (m-a-n → man)

• Het lezen van zinnen en teksten met vloeiendheid en zonder veel haperingen

In groep 3 oefenen kinderen dit intensief. Ze gaan van losse klanken naar het lezen van eenvoudige verhaaltjes. De nadruk ligt nog niet op de betekenis van de tekst, maar op het technisch beheersen van het leesproces.

Waarom is technisch lezen zo belangrijk?

Zonder technisch lezen is begrijpend lezen onmogelijk. Als een kind veel moeite moet doen om losse woorden te ontcijferen, blijft er weinig mentale ruimte over om na te denken over wat er staat. Een kind dat technisch vlot leest, kan zijn aandacht richten op begrip, verbanden leggen, en zich verdiepen in de inhoud.

Met andere woorden: technisch lezen is het fundament waarop begrijpend lezen wordt gebouwd.

Het verband tussen technisch lezen en begrijpend lezen

De relatie tussen technisch en begrijpend lezen is sterk. Je kunt het zien als fietsen:

• Technisch lezen is leren trappen en sturen.

• Begrijpend lezen is weten waar je naartoe rijdt, en waarom.

Als het trappen (technisch lezen) nog moeilijk is, kom je niet ver, ook al weet je precies wat je route is (begrip).

Onderzoek laat zien dat kinderen die in groep 3 sterk zijn in technisch lezen, in groep 4 en verder vaak een voorsprong hebben in begrijpend lezen. Onderzoek laat ook zien dat zwakke technische lezers vaak ontmoedigd raken en lezen vermijden, wat hun ontwikkeling van leesbegrip nog verder belemmert.

Hoe kunnen ouders en leerkrachten helpen?

1. Dagelijks oefenen met technisch lezen

Korte, leuke leesmomenten per dag (zoals samen een boekje lezen, hardop voorlezen of woordspelletjes doen) zorgen voor herhaling en routine.

2. Leesplezier centraal stellen

Een kind dat plezier beleeft aan lezen, oefent vaker en wordt automatisch beter. Kies boeken die aansluiten bij de interesse van het kind, hoe simpel ook.

3. Woordenschat en begrip al benoemen

Ook al ligt de nadruk op technisch lezen, het is goed om af en toe stil te staan bij de betekenis van woorden of korte tekstjes: “Wat denk je dat hier gebeurt?” of “Wat zou er daarna kunnen gebeuren?”

4. Gebruik functionele teksten

Laat kinderen ook in de ‘echte wereld’ oefenen: etiketten lezen, verkeersborden benoemen, boodschappenlijstjes bekijken. Zo krijgt lezen betekenis.

Conclusie

Technisch lezen is een cruciale mijlpaal in groep 3. Het is de sleutel tot succesvol begrijpend lezen in de jaren daarna. Door kinderen in deze fase goed te begeleiden, krijgen ze niet alleen grip op woorden, maar uiteindelijk ook op de wereld om hen heen.